حجتالاسلام حسین سوزنچی: عاشورا تجلی اخوت و برادری در برابر منفعت طلبی و خودخواهی بود
تاریخ انتشار: ۱۶ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۴۰۳۲۷۹
به گزارش قدس آنلاین، حجتالاسلام والمسلمین حسین سوزنچی، استاد دانشگاه بااقرالعلوم(ع)، شامگاه ۱۵ مرداد در نشست علمی «نقش واقعه عاشورا در ارتقای اخلاق در جوامع گذشته و حال» با بیان اینکه غالباً عاشورا از منظر سیاسی مورد بحث قرار گرفته است و انسان نباید زیر بار ظلم و زور برود، گفت: البته این موضوع یک حکم اخلاقی و پاسخ به این پرسش است که دین اسلام و حکومت اسلامی چه کارکردی برای دنیای امروز دارد؟ زیرا ما برخلاف کسانی که چنین پرسشی دارند معتقدیم که باید ببینیم هدف از خلقت انسان چیست.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی با ذکر اینکه اگر هدف از آفرینش رسیدن به دنیا باشد، نخواهیم توانست به درستی کارکرد دین و حکومت اسلامی را توجیه و تبیین کنیم، اظهار کرد: انسان به دنیا آمده است تا به مقام خلیفةاللهی برسد و این امانت به آسمانها و زمین عرضه شد آنها نپذیرفتند، ولی انسان پذیرفت. مفسران این امانت را «اختیار» تفسیر کردهاند و اهداف سیاسی دین هم ذیل این نگاه قابل تبیین است. به همین دلیل انبیاء دائماً انکار شدند و دشمنان آنها میگفتند که اینها بشری مانند ما هستند که میخواهند بر ما برتری بجویند؛ «فَقَالَ الْمَلَأُ الَّذِینَ کَفَرُوا مِنْ قَوْمِهِ مَا هَٰذَا إِلَّا بَشَرٌ مِثْلُکُمْ یُرِیدُ أَنْ یَتَفَضَّلَ عَلَیْکُمْ وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَأَنْزَلَ مَلَائِکَةً مَا سَمِعْنَا بِهَٰذَا فِی آبَائِنَا الْأَوَّلِینَ.» البته انبیاء منکر این موضوع نبودند، زیرا در چندین مورد در قرآن آمده که آنها از مردم خواستهاند از ما اطاعت کنید، ولی نکته این است که دعوت آنها به اطاعت برای تحقق دین الهی و رشد اخلاقی است.
تفکیک خلافت و سلطنت از قیام عاشوراسوزنچی با بیان اینکه در صدر اسلام و بعد از وفات پیامبر(ص) برخی منافقان قدرت و حکومت را هدف قرار دادند نه تعالی و رشد اخلاقی جامعه و این انحراف سبب انحرافات بعدی شد تا جایی که یزید خلیفه مسلمین شد، گفت: امام حسین(ع) قیام کرد تا این نوع حکومت را از بین ببرد و به تعبیر شهید مطهری در عاشورا تکلیف خلافت از سلطنت جدا و مشخص شد. با این نگاه اثر قیام عاشورا صرفاً برای مسلمین نیست. به همین دلیل گاندی میگوید که من زندگی امام حسین(ع) را به دقت خواندم و به آن توجه کافی کردم و بر من روشن است که اگر کسی میخواهد پیروز شود، باید به این سرمشق توجه کند.
استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) افزود: علامه طباطبایی در المیزان ذیل آیه «وَبَشِّرِ الصَّابرِینَ الَّذینَ إِذَا أَصَابَتْهُمْ مُصِیبَهٌ قَالُوا إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَیْهِ رَاجِعُونَ» گفته است ما سه مسلک برای رشد اخلاقی جوامع داریم؛ اول مسائل و غایات مادی و عرف جوامع. دوم غایات اخروی مانند اینکه خدا فرموده است که من جان مؤمنان و مال آنها را به بهای بهشت میخرم. سوم روشی است که مخصوص قرآن کریم و شامل تربیت انسان و اصلاح اخلاق انسانها به روشی است که اثری از رذایل باقی نماند؛ یعنی کاری کنیم که زمینه بدی در انسانها به حداقل برسد و یا از بین برود و شاید بتوان این موضوع را با همان عبادت احرار یکسان دانست. اهمیت عاشورا این است که تأثیری در روح مؤمنان میگذارد که آنها را وارد وادی اخلاق میکند.
اشتباه دو عالم بزرگ شیعهسوزنچی با بیان اینکه یک گزاره بدیهی داریم که مؤمن لزوماً معصوم نیست، گفت: این گزاره یعنی انسان مؤمن مرتکب خطا و گناه میشود و گناه کردن به معنای مؤمن نبودن نیست. البته انسان مؤمن باید توبه کند؛ به همین دلیل خدا هم میفرماید که تواب است؛ یعنی بسیار توبهپذیرنده است. بنابراین معنای این تعبیر آن است که تصور نکنیم کسانی که امام حسینی شدند مطلقا گناه نمیکنند. از آیتالله بهجت نقل است که در دوره غیبت دو عالم بزرگ شیعه یعنی شیخ صدوق و شیخ مفید، که انسان شیعه در بزرگی آنها تردید ندارد، مرتکب اشتباه شدند و صدوق قائل به سهوالنبی و مفید منکر عالم ذر شد که جزء مسلمات اعتقادی شیعه است.
وی افزود: بنابراین ممکن است در دوره غیبت بزرگترین عالمان هم گرفتار خطا شوند و نمیتوان گفت هرچه میگویند و انجام میدهند صددرصد درست است؛ یعنی جز ۱۴ معصوم همه ممکن است مرتکب گناه و خطا شوند، اما باز کسی منع نکرده است که نباید معارف دین را از آنها بگیریم و حتی در دوره امام صادق(ع) و با وجود ایشان، مردم احکام و معارف دینی را از شاگردان ایشان اخذ میکردند. البته در تشیع، عدالت شرط بسیاری از کارها از جمله در شرایط ولی فقیه و مرجع تقلید است و اگر ولی فقیه و مرجع تقلید از عدالت بیفتد، از این جایگاه هم خواهد افتاد.
امام حسین(ع) واقعی بودن خدا را عینیت بخشیدسوزنچی با بیان اینکه امام حسین(ع) با اقدامات خود و اصحابشان، واقعی و جدی بودن خداوند را به نحو عملی و وجودی و نه ذهنی و لفظی و کلامی وارد زندگی بشریت کردند، اظهار کرد: این تحقق عینی و وجودی پشتوانهای شد که جمع زیادی از انسانها وارد مسیر اخلاقی شوند. اسلام مجموعه معارفی مانند روایات و توصیههای پیامبر(ص) و معصومین(ع) دارد، ولی امام حسین(ع) با کمک یارانش، این دستورات و توصیهها را در عملی کرد و تأثیر آن حرکت ناخودآگاه انسانها به سمت اخلاق است و این کارکرد خاص اوست.
وی با اشاره به روایت «حسین منی و انا من حسین...»، افزود: حسین از من است و من از حسین و هر کسی که حسین او را دوست دارد خدا هم او را دوست دارد. مراد از دوستی پارتیبازی نیست، بلکه دوست داشتن خدا لازمه رشد اخلاقی و زیست اخلاقی انسانهاست. در این حدیث این تعبیر که حسین منی واضح است یعنی حسین از رگ و خون و گوشت من است، ولی تعبیر «و انا من حسین»؛ یعنی اینکه شریعت من از طریق حسین(ع) نمو و رشد مییابد و زنده میشود.
سوزنچی تصریح کرد: در ادامه این روایت فرموده است: اگر کسی این حسین را دوست بدارد خدا هم او را دوست دارد و خداوند هم کسانی را دوست دارد که از پیامبر(ص) تبعیت کنند و تبعیت از پیامبر(ص) هم یعنی تبعیت از اخلاق و اجرای آن در زندگی. در روایت دیگری بیان شده است که برای حسین(ع) در باطن مؤمنان، معرفت مخفی و مکتومی یعنی نوعی شناخت پنهانی وجود دارد که این معرفت نسبت به سایر ائمه(ع) وجود ندارد؛ به همین دلیل وقتی نام امام حسین(ع) شنیده میشود، غالباً حالت روحی خاصی برای افراد پیش میآید. در روایت دیگری بیان شده است که «ان لقتل الحسین حرارة فی قلوب المؤمنین لا تبرد ابدا». شهید مطهری در کتاب «آشنایی با قرآن» و حماسه حسینی با تعبیر حدیث این عبارت را آورده است: «ان للحسین محبة مکنونه فی قلوب المؤمنین»؛ این روایت هم با دو روایت دیگر سازگاری دارد؛ یعنی در قلوب مؤمنین محبتی مخفی به امام حسین(ع) وجود دارد.
وی با بیان اینکه امام حسین(ع) از چند حیث بر جوامع شیعی و اسلامی تأثیر گذاشته است، اظهار کرد: یکی از مهمترین این آثار، تقویت برادری دینی است. اقدامات روز عاشورا فضای ایثار و برادری را به منصه ظهور رساند؛ یکی از مهمترین ریشه بیاخلاقیها، منفعتطلبی مادی و خودخواهی است؛ البته انسان اگر منفعتطلبی و خودخواهی به آخرت داشته باشد نه تنها منفی نیست، بلکه مهمترین کار اخلاقی هم هست، به خصوص اینکه دیگران را هم وارد این مسیر کند. در ادبیات قرآنی مهمترین ویژگی انسان مؤمنی که در مسیر سعادت قرار دارد، رابطه اخوت با دیگر انسانهای مؤمن است؛ البته انسان مؤمن با دیگرانی که شیطانصفت هستند نباید رابطه اخوت داشته باشد، ولی باید با مؤمنان دیگر رابطه برادری داشته باشند و در عاشورا این رابطه متجلی شده است.
استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) با اشاره به اینکه روابط بین انسانها اعتباری است؛ مثلاً دانشجو میتواند استاد و استاد دانشگاه رئیس دانشگاه شود، اضافه کرد: کلمه اخوت و برادری (که در قرآن اعم از خواهری و برادری و شامل زن و مرد است) در نگاه دین اعتباری نیست، بلکه واقعی است. در روایت داریم که من و علی پدران این امت هستیم و اگر ایشان پدران امت هستند پیروان ایشان هم فرزندان آنها محسوب میشوند و رابطه بین فرزندان پیامبر(ص) و علی(ع) باید رابطه برادری واقعی باشد.
انتهای پیام منبع: ایکنا (خبرگزاری بینالمللی قرآن)منبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: استاد دانشگاه همین دلیل امام حسین ع رشد اخلاقی انسان مؤمن پیامبر ص انسان ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۴۰۳۲۷۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حقیقت بندگی خدا در بیان امام صادق(ع)
سخنران حرم مطهر بانوی کرامت حقیقت بندگی خدا را در مالک ندانستن خود نسبت به آنچه خدا به او عطا کرده و اشتغال به اطاعت از امر و نهی خدا دانست. - اخبار استانها -
به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، حجتالاسلام والمسلمین مرتضی آقاتهرانی در محفل معارفی شب شهادت امام جعفر صادق علیهالسلام در حرم مطهر بانوی کرامت، ضمن اشاره به ویژگیهای اهلبیت عصمت و طهارت علیهمالسلام و مقام امامت در آیات و روایات با بیان این که مقام امامت از تمام مقامهای نبوت و رسالت بالاتر است، اظهار داشت: حضرت ابراهیم پس از عبور از آزمونهای سخت الهی به مقام امامت نائل آمدند.
وی در ادامه با بیان این که امام در عبودیت و بندگی، شجاعت و تدبیر والاترین انسان است، به مقام عبودیت از دیدگاه امام صادق علیهالسلام اشاره کرد و افزود: امام علیهالسلام در مقام تربیت به همه چیز واقف است، به هر چیزی در جای خود توجه داشته و عدالت والای ایشان مانع واکنش نابجاست.
سخنران حرم مطهر بانوی کرامت به جایگاه عمل در آموزههای دینی اشاره و عمل صالح را مکمل ایمان توصیف کرد و ابراز داشت: توسل به درگاه الهی با تمسک به اهلبیت علیهمالسلام و آبروی ایشان، گرهگشای مشکلات و حرکت انسان در تقرب به ذات اقدس الهی است.
وی به دیدار عنوان بصری و امام صادق علیهالسلام اشاره و بندگی خدا را از برجستهترین کلیدواژههای تجلی اخلاق اسلامی دانست با تأکید بر این که انس و جن برای چیزی جز بندگی خدا خلق نشدهاند، اذعان داشت: امام صادق علیهالسلام در پاسخ به سؤالی دررابطهبا حقیقت بندگی میفرمایند؛ «أن لا یَرَی العَبدُ لِنَفسِهِ فیما خَوَّلَهُ اللّه ُ إلَیهِ مُلکا؛ لِأنَّ العَبیدَ لا یَکونُ لَهُم مُلکٌ، یَرَونَ المالَ مالَ اللّه ِ یَضَعونَهُ حَیثُ أمَرَهُمُ اللّه ُ تَعالی بهِ، و لا یُدَبِّرَ العَبدُ لِنفسِهِ تَدبیرا، و جُملَةُ اشتِغالِهِ فیما أمَرَهُ اللّه ُ تَعالی بهِ وَ نَهاهُ عَنهُ ··· فهذا أوّلُ دَرَجَةِ المُتَّقینَ»
آقاتهرانی تصریح کرد: در نگاه امام صادق علیهالسلام حقیقت بندگی سه چیز است: این که بنده در آنچه خداوند به او عطا فرموده است برای خود مالکیتی در نظر نگیرد؛ زیرا بندگان [واقعی خدا] مالک چیزی نیستند، مال را متعلّق به خدا میدانند و آن را هر جا که خداوند عزوجلّ فرمان داده است، به مصرف میرسانند.
سخنران محفل معارفی حرم مطهر با بیان این که حتی زیبایی انسان نیز متعلق خودش نیست و تنها امانتی الهی است که باید در جای درست هزینه شود، خاطرنشان کرد: در مبانی اسلام انسان حتی مالک نفسش نیست و نمیتواند خودکشی کند.
وی ضمن ارائه مثالهایی دررابطهبا عدم ملکیت انسان، متصدی بانک را بارزترین مثال برای تبیین عدم ملکیت بر سرمایهای که به دستش میرسد، دانست و گفت: بنده واقعی در عین برنامهریزی برای خود تدبیر و چارهاندیشی نمیکند و در عین تلاش نتیجه هرچه باشد را میپذیرد.
سخنران حرم مطهر بانوی کرامت خاطرنشان کرد: تمام اشتغال بنده واقعی خدا به چیزهایی است که خداوند عزوجلّ او را به انجام آنها فرمان داده یا از آنها بازداشته است و این نخستین درجه پرهیزگاران است.
وی اظهار داشت: انسانی که هیچگاه نسبت به چیزهایی که دارد، خود را مالک نمیداند، فخرفروشی نمیکند و بهراحتی وارد میدان انفاق میگردد؛ کسی که در عین انجاموظیفه و تلاش تدبیر امور را به خدا واگذارد، تحمل مصیبتهای دنیا برایش آسان خواهد بود.
آقاتهرانی با تأکید بر این که اگر اشتغال انسان به امر و نهیهای الهی باشد، هیچگاه خود را گرفتار دلمشغولیها و درگیریهای دنیا نمیسازد، یادآور شد: وقتی خداوند بندهاش را به این سه ویژگی بندگی بیاراید؛ دنیا، شیطان و اهل دنیا برایش خار میگردد و هیچگاه به دنبال انباشت سرمایههای دنیا و فخرفروشی حرکت نمیکند و عمرش را به بطالت نمیگذراند.
انتهای پیام/